አልአሚን ዐብደለጢፍ - ሰር-ዘመ ን እት ፈን- 11ይ ክፈል
ኬትባይ፡ መሕሙድ ዐብደለ (አቡ-ኩፈሕ) መተርጅማይ፡ ዐብደለ መ/ዐሊ (መዐልም) ኤረትርየ ሓዳስ
አልአሚን እት መጃል ፈን እት እንቱ ለረክብዩ ጀዋእዝ ዓለሚ ልግበእ ወናይ ቀበት ዐድ እሊ ለመስል ቱ። አልአሚን ዝያድ ሰር ዘመን ምን ዕምሩ እት ፈን ሓለፈዩ ወእግል ገቢሉ ወህግያሁ ከድመ። ከእግል ሕሽመት እሊ ሔልያይ እሊ ህዬ፡ ሐቆ ሕርየት እግል ገቢል እምበል መትሐላል ለከድመው እንዴ ትበሀለው ምስል ገሌ ሔልየት ስሜቱ ምን ጃልየት ኤረትርዪን እት አሜሪከ አስክ አስመረ ትለአከት ወለሕርያን እት ሕላይ አልአሚን ወድቀ እብ እድንያይ መቃዪስ። እብለ አልአሚን በዐል በክት ወብሶት እንዴ ገብአ ጃእዘት ዓለምየት ረክበ። ወስሜቱ እት ሰሓፈት ዐለም ምንመ ፈግረት፡ ለእብ ክሱሱ አስክ ኤረትርየ ለትለአከ ተቅሪር ኢትነሸረ። እት ሰነት 1997 ምን ጀብሀት ሸዕብየት ሸሃደት ሕሽመት ረክበ ወትከበተ። እት ሰነት 2000 እብ ጀውለት ሽቅል አስክ ስዑድየ ሐቆለ ጌሰ ራቢጠት ቆምየት ትግሬ ሸሃደት ዓዳት ወሰቃፈት ሀበቱ። እት ሰነት 2001 እት ዐድነ ኤረትርየ ለዐቤት ጃእዘት ፈን ላተ ጃእዘት ራይሞክ ተሀየበ። ከምሰልሁመ ውላድ ገዲም ሔልያይ አቶብርሃን ሰጊድ መለሀይ አቡሆም ሰበት ገብአ ጃእዘት ተቅዲር ሀበዉ። አልአሚን እብ ደረጀት ገቢል ህዬ ዐባይ ሕሽመት ወከብቴ እብ አግማሙ ወውላዱ እት ረክብ ቤት አማኑ ጌሰ።
መርሑም ሔልያይ አልአሚን ዐብዱለጢፍ እሙር ወዋቂ፡ ውቅል ሰቃፈት ለመልክ ሰበት ዐለ፡ ምስል ሔልየት ቀበት-ዐድ ልግበእ ወካርጅ ፈዳቢት ዕላቀት ዐለት እግሉ። መሰለን ምስል ሔልየት ሱዳን ልትርኤ እት ህለ፡ መዐደዪት ፍንጌሆም ወፍንጌ ውላድ ዐዱ ኤረትርያ ቱ ለዐለ። ሰበቡ እተ ወቅት ለአልአሚን ሕላይ አንበተ እቱ አክል አድሕድ ህግየ ዐረቢ ለቀድር ሔልያይ ሰበት ይዐለ፡ ክም ዐበ ላኪን እብ አምሩ፡ ፈህሙ፡ ሰቃፈቱ ወዕላቀቱ፡ ህግየ ለተርጅም ወምስል ዓዳት ገቢሉ ለለአትኣምር፡ ወዓዳት ገቢል እብ አምር ወፈሀም ለለአትጃግር ዐለ። እግል ምስንዮት ገቢል ልስዔ ሰበት ዐለ ህዬ ሴድያይ እንዴ ኢገብእ፡ እግል ኖሱ አልአሚን ታክያት ዓዳት ወሰቃፈት ወአምር ምስነዮት ዐለ።
እግል መሰል ሔልያይ መርሑም መሐመድ ወርዲ ለልሐልየ ሕላየት “ስጋደ ዐርኮከባይ ታኪ” ሔልያይ ዐብዱልዋሕድ ዐሊ ሳልሕ ከትበየ እግሉ። ወሔልያይ አልአሚን ከሊማት ወሰከ ዲበ ወለሕነየ እግሉ። ወለፍቱይ መሐመድ ወርዲ ህዬ ሐለየ። ምስል ክሎም ሔልየት ሱዳን ህዬ አምር ወዕላቀት ዐለት እግሉ። ምስል ሔልየት አቶብያመ ትርድት ዕላቀት ወፈዳብ አምር ዐለ እግሉ። ሐቆ ሕርየት ኤረትርየ፡ ሔልያይ አልአሚን ሐቴ ዶል እት አሜሪከ እት እንቱ እብ መኪነቱ እት ገይስ ሔልያይ ሚኒልክ አሳንጆ እት ገበይ ጸንሐዩ። ወሐር እት መኪነት አልአሚን መንዴረት ኤረትርየ ረአ። እት ልተርጀግ፡ “እንቱም እለ ወዴኩም እንዴ ወዴኩም በስ ምን አቶብየ ትፈንቴኩም፡ አቶብየ እትእንቱም!” ቤለዩ። እሊ ወቅት እሊ አልአሚን ሰኒ ገሀ ወሐርቀ። አርወሐቱ እንዴ ኢትትመለኩ እብ ክእኒ በልሰ እቱ።
“ሕነ አሕራር ሕነ ወሕርየትነ ደምነ እንዴ ክዔነ ወዐጭምነ እንዴ ሰበርነ ነስአናሀ። ሐቅነ ህዬ ክዩድ ዐለ እንዲኢኮን፡ በዲር አቶብየ ይዐልነ ወአዜ ይእንገብእ!” እት ልብል እብ ሐሩቀት በልሰ እቱ። ሚኒልክ አሳንጆመ ሓርቅ እት እንቱ ምነ መኪነት አልአሚን እግል ልትከሬ ሰበት ሐዘ፡ ክሬኒ ቤለዩ። ወአልአሚን መኪነቱ እንዴ አብጠረ እግሉ እሻረት ትከሬ ሀበዩ። ሚኒልክ አሳንጆ ትከረ ወእብ ሐሩቀት እግለ ባብ ናይለ መኪነት ዘብጠ። እሊ ወቅት እሊ አልአሚን አሰሩ እንዴ ትከረ፡ “ስመዕ ሕነ ሐቅነ እዴኩም እንዴ ቀረጭነ ነስአናሁ፡ እንድኮን እብ ተአስትህል ይሀብኩናቱ” ቤለዩ። ሐቆ እሊ መርሑም አልአሚን አቶብየ ጋይስ እት እንቱ፡ ሔልያይ አለማዩ እሸቱ እት ናዝሬት እግል ሔልያይ አልአሚን ዐዙመት ወደ እሉ ወእተ ዐዙመት ሚኒልክ አሰንጆ ሰላም ኢቤለዩ። ወሐር ህቱ እግል አልአሚን ትሰእለ ወአልአሚን ለሓስል ለዐለ ዳገመ እግሉ። አለማዩ እሸቱ እናስ ስቁፍ ወኣምር እብ ግብአቱ፡ ኤረትርየ ወአቶብየ በደል ዲመ እብ ሐርብ ነብረ ክልኤ ግዋሬ እብ ምስንዮት ለልትናበረ ምን ገብአ ለሐይስ ቤለዩ። ወምስል አልአሚን አትሳምሐዩ። መርሑም ሔልያይ አልአሚን ዐብዱለጢፍ፡ እብ ህግየ ትግራይት ቅድረት ፈዳቢት ዐለት እግሉ። ምስል ሔልየት ትግራይት ለዐበ ምኖም ወለነእሸ ዕላቀት ትርድት ወሕሽመት እግል አድሕድ ለሀይቦ ዐለው። እብ ፍንቱይ ሔልያይ አልአሚን እግል ሔልያይ እድሪስ መ/ዐሊ ክምሰል መርጀዕ ልርእዩ ወለሐሽሙ ዐለ። ሰበቡ ህዬ እድሪስ ለትወለደ እቱ ወለ ዐበ ድዋራት ክሉ መትሃግየት ትግሬ ሰበት’ቶም፡ ሕላዩ 100% ሽዕሩ ልግበእ ወለሐኑ ሐቴመ ነቃሰት ለአለቡ ልትረአዩ ዐለ። ወሕላይ ትግራይት ምስሉ እንዴ እንበተ ምስሉ እግል ኢለአክትም ፈርሀት መርሑም አልአሚን ዐባይ ዐለት።
እግል ሰልፍ ዶል ለሐለየ ሕላየት
* አነ ልብዬ ብጎሀ - አነ ልብዬ ብጎሀ
አርኡኒተ ሐሰብኩም ወይእቀድር ሐቆሀ
ወረሕ ዐስር ወአርባዕ ለረእየቱ ተአጸግብ
ዕንታት መስል ፈናጂን ኩሩይ ዲበ ሐወጅብ
ኣንፍ ረዪም ወክኑን አፍሀ ምን ካትም ጸብብ ሸሊል ጋምል ሀርደበ ጌድላይቱ ለአትዕብ
* አነ ልብዬ ብጎሀ- አነ ልብዬ ብጎህ አርኡኒተ ሐሰብኩም ወይእቀድር ሐቆሀ
ፋቲ አነ ኢትሕመውኒ ወኢትብልዖ ስጋዬ ፈተ ሐዳስ ኢኮኒ ወይአንበተት እብዬ
ፋቲ አነ ጅኑጁን ጀለም ትብል እንብዕዬ
ልትረፈዕ ምንከ በሉኒ ወኢትርፍዖ ዘንብዬ
* አነ ልብዬ ብጎሀ- አነ ልብዬ ብጎሀ አርኡኒተ ሐሰብኩም ወይእቀድር ሐቆሀ
ኢትሕረቂ ወኢትብከይ ሰብር ወደይ ወኢትሽከይ አሚን ሀለ ግራኪ መቅጠን ዋዲ ‘ግል መሕመይ
ምን ለሐምቅ ለአሰሜዕ ወምን ፈድብ እብ እደይ ፈታይቱ ለአተክሬ ምን አፍ ሐየት ወሀበይ
* አነ ልብዬ ብጎሀ - አነ ልብዬ ብጎሀ አርኡኒተ ሐሰብኩም ወይእቀድር ሐቆሀ
“ተሐልፈኒቱ ገብእ”
* እላመ ተሐልፈኒቱ ገብእ ወቀበት ስናት እትገሴ ምን እበቅዕ እትሃጌ ወምን ይአምር አተንሴ ተሐልፈኒ ዲብ እብል ወዲብ አተንሴ ሐሊፍ አቤት እድንየ ወአቤት ትሰኔ
ምን እለ ተአኬ ኢትምጸእ ሞላዬ እዋን አስኔ
* እለ አነ ተሐልፈኒቱ ገብእ ወቀበት ስናቼ እትገሴ ምን እበቀዕ እትሃጌ ወምን ይአምር አተንሴ ቅጨ ናሽፈት ምስል ማይ ዲብ እካስር ልባሼ ሩቆዕ ድርዕቶ ዐውረት ሰትር እገርዬ እብ ሓፊሁ አድማይ ቀጥር ሐሊፍ አቤት እድንየ የሀው ሚ እባስር
* እላመ ተሐልፈኒቱ ገብእ ወቀበት ስናቼ እትገሴ ምን እበቅዕ እትሃጌ ወምን ይአምር አተንሴ ተሐልፈኒ ዲብ እብል ተሐልፈኒ ሐሊፍ አቤት እድንየ ወአቤተኒ
እግል ይእሽቄ ገንበርዬ ትጣረሬኒ
ወድ ምን እንተ ወሚ ብከ መጸአተኒ
እዘም እግልዬ ወእትጀመል አዚም ለሐይሰኒ
* እላመ ተሐልፈኒተ ገብእ ወቀበት ስናቼ እትገሴ ምን እበቅዕ እትሃጌ ወምን ይአምር አተንሴ። ጸላምተ እድንየ ምን በዲር
ሰርነ ጥዑም በልዕ ወሰርነ መሪር
ሰርነ ለብስ ድርዕቶ ወሰርነ ሐሪር
ሰርነ ልትዕብ ወልትጀረስ ሓዚ ነቢር ሰርነ እብ ግሳዩ በልዕ ምን ኢጸቢር
እዘም እዬ እብ ዲደቼ አዚም ሐይስ ወሰቲር
* እላመ ተሐልፈኒቱ ገብእ ወቀበት ስናቼ እትገሴ ምን እበቅዕ እትሃጌ ወምን ይአምር አተንሴ